YAZAR ÖZDEMİR'DEN AKADEMİSYEN ADAYLARINA TAVSİYELER

1) “Erzincan Aleviliği”, “Edremit Aleviliği” gibi Alevilik türleri yoktur. Alevilik idari sınırlara göre yapılandırılmış bir inanç sistemi değildir. Alevilik araştırmalarında en sağlıklı yol ocak sistemi üzerinden izlenir. Yine de idari sınırlara göre çalışma yapacaksanız orada hangi ocakların olduğunu tespit edin. Ocak dedeleri kendi taliplerini zaten size adresine kadar tanıtacaktır.

2) İslam deyince sadece Sünnilik ve Medrese Şiiliği aklınıza gelmesin. Aleviliği Sünniliğin ve Medrese Şiiliğinin kalıplarına göre ele almayın. Bu ön yargıyı sökün, atın. Aleviliği anlamak istiyorsanız Aleviliğin yazılı kaynaklarına bakın, onlara vakıf olun. Yazılı kaynaklara vakıf olunmadan yapılan Alevilik çalışmaları yok hükmündedir.

3) Alevilik çalışması yapıyorsanız mutlaka katılımcı gözlem yöntemi kullanın. Yazılı kaynaklara vakıf olduktan ve literatürü taradıktan sonra yapacağınız iş, Alevi toplumuna karışmaktır. Alevi inanç önderlerini ve toplumunu gerçek manasıyla anlamak ancak katılımla mümkündür. Ailenizden çevrenizden yahut başka yerden edindiğiniz olumlu veya olumsuz ezberleri bir kenara bırakın.

4) Ortodoks-Hetorodoks, müteşerri-gayri müteşerri gibi sınıflamalara itibar etmeyin. Aleviliği Hetorodoks ve gayri müteşerri torbasına doldurmayın. Bu yaklaşım, bilim tarihinde Avrupa merkezciliğin (bilimde yerellik tartışmalarına bakın lütfen) ülkemizdeki ikinci hatta üçüncü sınıf bir izdüşümüdür.

5) Gerçek bir bilim insanı, uzmanlık alanıyla ilgili en az iki üç dil bilen kişidir. O nedenle Osmanlı Türkçesi, Arapça, Farsça bilmeniz gereken diller arasında. Sadece dil bilmek yetmez; etik kurallara riayet, güçlü bir analiz, organizasyon, karşılaştırma ve eleştiri yeteneği ile keskin bir zekâ gerekir. Bunlar yoksa dil de işe yaramaz.

6) Teolojik çalışmalarla halk bilimsel çalışmaları (kesiştiği alanlar dışında) birbirine karıştırmayın. Aleviliğin teolojik yapısını çalışacaksınız sadece buna odaklanın. Alevi toplumunun halk bilimsel özelliklerini çalışacaksanız sadece buna odaklanın. Sünnilik veya Medrese Şiiliği hakkında yapılan çalışmalarla Alevilik çalışmalarını karşılaştırırsanız ne demek istediğimi daha net anlarsınız.

7) Çalışmalarınızda Alevi toplumunu veya toplumun bir kesimini rencide edecek bir dil kullanmayın. Empati kurarak size söylendiğinde nefsinize ağır gelecek kelime ve ifadelerden kaçının. Eleştirilerinizi bile sağlam ve oturaklı bir üslupla yapın. Bilim yapmak demek, çalışma yaptığınız topluma tepeden bakmak, kendinizi Kaf Dağında görmek hakkını size vermez. Bu tavır sizi yüceltmez, aksine küçük düşürür.